تنیس البو، علائم و درمان آن

تنیس البو (tennis elbow) نوعی تاندونیت (تورم تاندون‌ها) است که باعث درد در آرنج و بازو می‌شود. ماهیچه‌ها و تاندون‌های ساعد در اثر استفاده بیش از حد آسیب می‌بینند. این بیماری آسیب ناشی از یک فعالیت مکرر است. حرکات مکرر و فشار بر بافت ممکن است منجر به پارگی‌های ریز در تاندون‌ها شود که ماهیچه‌های ساعد را به برجستگی استخوانی خارج آرنج متصل می‌کند. اگرچه در ورزش‌های راکتی رایج است، اما در آسیب‌های شغلی، به ویژه در میان نقاشان، نجاران و لوله‌کش‌ها نیز دیده می‌شود.

بیماری تنیس البو یا آرنج تنیس بازان چیست؟

تنیس البو یا اپی کندیلیت لترال شایع‌ترین ضایعه در ناحیه آرنج و یک وضعیت دردناک است و هنگامی رخ می‌دهد که تاندون‌های آرنج و مچ دست با حرکت‌های مکرر و بیش از حد مورد استفاده قرار گیرند. این مسئله یک آسیب تاندینوپاتی است که عضلات بازکننده انگشتان را درگیر می‌کند.

ورزشکاران تنها افرادی نیستند که دچار این مشکل می‌شوند و فقط در ۵٪ از افرادی که از این بیماری رنج می‌برند، آسیب‌دیدگی را به ورزش تنیس مرتبط می‌دانند. این بیماری مزمن در سایر ورزش‌ها مانند اسکواش، بدمینتون، بیس‌بال، شنا و پرتاب نیز مشاهده می‌شود.

افرادی که مشاغل آنها دارای حرکات متعدد مچ است می‌توانند به این عارضه دچار شوند. افرادی که در شغل خود به طور مکرر حرکات یک طرفه دارند مانند برقکار، نجار، باغبان و دندانپزشک نیز معمولا با این ضایعه روبرو هستند.

علائم تنیس البو

از برجسته‌ترین علائم تنیس البو درد است. درد می‌تواند با لمس عضلات اکستنسور در اپی‌کندیلیت جانبی ایجاد شود. درد می‌تواند در امتداد بازو به سمت بالا و در امتداد قسمت خارجی بازو به سمت پایین و در موارد نادرحتی به انگشتان سوم و چهارم نیز ارجاع داده شود. بعلاوه، اغلب دیده می‌شود که انعطاف پذیری و قدرت در عضلات بازکننده مچ دست و عضلات خلفی شانه کم است.

بیماران ضعف در قدرت گرفتن یا دشواری حمل اشیا در دست خود، به ویژه با آرنج کشیده را گزارش می‌کنند. بعضی از افراد احساس فلج شدگی دارند اما این مسئله نادر است.

علائم به طور متوسط از ۲ هفته تا ۲ سال ادامه دارد. ۸۹٪ بیماران در طی ۱ سال بدون هیچ‌گونه درمانی به جز اجتناب از حرکات دردناک بهبودی می‌یابند.

عوامل خطر برای سندرم تنیس البو

در بررسی سیستماتیک ۳ عامل خطر برای سندرم تنیس البو شناسایی کردند:

1. استفاده از ابزارهای سنگین‌تر از ۱ کیلوگرم
2. حمل بارهای سنگین‌تر از ۲۰ کیلوگرم حداقل ۱۰ بار در روز
3. حرکات تکراری بیش از ۲ ساعت در روز

میزان شیوع آرنج تنیس بازان

میزان شیوع آرنج تنیس بازان در هر دو جنس به یک اندازه دیده شده است و بین سنین ۵۰-۳۰ سال بیماری شیوع بیشتری دارد. اغلب در اندام غالب بیشترین احتمال وقوع وجود دارد. در ۲۰ درصد از بیماران، علائم بیش از یک سال ادامه می‌یابد.

درمان تنیس البو

انواع مختلفی از روش‌های درمانی برای درمان تنیس البو وجود دارد. برای درمان در ابتدا از روش‌های غیر‌جراحی استفاده می‌شود و در آخرین مرحله جراحی انجام می‌شود.

برخی از روش‌هایی که برای درمان بیماری ارنج تنیس بازان انجام می‌شود، عبارتند از:

1. تسکین درد و کنترل التهاب تنیس البو
2. استفاده از آتل
3. تزریق
4. فیزیوتراپی
5. تجویز استراحت
6. جراحی

تسکین درد و کنترل التهاب تنیس البو

با استراحت و جلوگیری از فعالیت‌های دردناک می‌توان درد ناشی از تنیس البو را تسکین داد. استفاده از یخ سه بار در روز و به مدت ۱۵ دقیقه نیز توصیه می‌شود، زیرا با کاهش سطح فعالیت شیمیایی و با انقباض عروقی که تورم را کاهش می‌دهد، می‌توان پاسخ التهابی را کاهش داد.

استفاده از آتل

در بیماران مبتلا به تنیس البو استفاده از آتل برای آرنج می‌تواند مفید باشد و تنش را در محل قرارگیری برطرف می‌کند. این آتل در اطراف بازو قرار می‌گیرد (زیر سر استخوان رادیوس).

تزریق

تزریق در تنیس البو باید به منشا عضلات اکستنسور انجام شود. این تزریق‌ها اثر زودرس و مفیدی دارند. تزریق استروئید باید ۲-۱ هفته استراحت داشته باشد و نباید بیش از ۲ بار تکرار شود. به نظر می‌رسد تزریق استروئید برای حدود ۳ ماه موثر باشد، این نشان می‌دهد که بیمار باید درمان را با برنامه ورزشی ادامه دهد.

فیزیوتراپی تنیس البو

 فیزیوتراپی تنیس البو با اهداف نگهداری دامنه طبیعی و بدون درد، نگهداری قدرت طبیعی و انعطاف پذیری و جلوگیری از تشکیل بافت اسکار انجام می‌شود. درمان به کمک فیزیوتراپی می‌تواند شامل: 

1. آموزش و مشاوره در زمینه کنترل درد و یا اصلاح فعالیت‌ها
2. درمان دستی مولیگان، موبیلیزیشن
3. تمرینات تقویتی و کششی
4. مدالیته‌هایی مانند تنس، اولتراسوند، لیزر و شاک ویو و …

تجویز استراحت

یکی از مشکل‌ترین و در عین حال موثرترین درمان‌ تنیس البو در این مرحله محدود نمودن فعالیت‌های بیمار است. برای کمک به درمان و افزایش سرعت بهبودی فعالیت‌های بیمار و حرکات باید محدود شود. بهترین وسیله برای بی‌حرکتی و کاهش درد و افزایش استراحت، اسپیلنت است.(در مرحله حاد بیماری بی‌حرکت کردن مچ دست و انگشتان بهترین انتخاب است).

در صورت عدم رعایت حرکات توسط بیمار و انجام فعالیت‌های قبلی اثرات درمانی از بین رفته و بافت تخریب می‌شود. اما در صورتی‌که بیمار برنامه درمانی را رعایت کند در مدت سه الی پنج روز وارد فاز مزمن می‌شود.

درمان در فاز حاد برای کاهش درد و التهاب با استفاده از پک‌های یخ چندین بار در روز و استفاده از مدالیته‌های فیزیوتراپی به خصوص مدالیته‌های با ولتاژ بالا استفاده می‌شود و اگر نتیجه مثبت نبوده از جراحی استفاده می‌شود. وقتی درد بیمار در ناحیه، موضعی شد و در وضعیت استراحت درد نداشت، بیمار وارد فاز مزمن شده است. در فاز مزمن، کاهش درد والتهاب با استفاده از پک‌های یخ و گرما، استفاده از داروها و فیزیوتراپیست با تکنیک‌های دستی، تمرینات کششی و تقویت عضلات برای ترمیم بافتی استفاده می‌کند.
شروع فعالیت‌ها و بازگشت مجدد باید به صورت تدریجی و با استفاده از یک حمایت‌کننده در ناحیه آرنج انجام شود.

درمان جراحی

اگر ثابت شود که علائم تنیس البو مقاوم است، جراحی گزینه انتخابی برای درمان است. معمولا جراحی پس از درمان محافظه کارانه ناموفق و بیش از ۶ ماه ادامه داشته، استفاده می‌شود.