دانشمندان می‌گویند شاید علت بیماری ام اس را یافته باشند

دانشمندان می‌گویند مکانیسم جدیدی را در داخل سلول شناسایی کرده‌اند که می‌تواند علت بیماری ام اس (مالتیپل اسکلروزیس) را توضیح دهد. آن‌ها امیدوارند این کشف به یافتن درمان تازه‌ای برای این بیماری سیستم ایمنی کمک کند.

بیماری ام اس چیست؟

ام اس که دو و نیم میلیون نفر در دنیا به آن مبتلا هستند معمولا در دهه بیست یا سی زندگی ظاهر می‌شود و شیوع آن در زنان بیشتر از مردان است. علت بیماری ام اس ناشناخته است. به دلیلی نامعلوم، سیستم ایمنی بدن به رشته‌های اعصاب حمله و آنها را تخریب می‌کند.

رشته‌های اعصاب در بدن مثل سیم برق هستند. سیم برق یک رشته هادی جریان برق در وسط دارد که کار هدایت الکتریسیته را انجام می‌دهد و روی آن پوششی لاستیکی قرار دارد که از سیم محافظت می‌کند.

در بدن هم همین طور است، روی رشته عصبی را لایه‌ای محافظ به نام میلین می‌پوشاند. در بیماری ام‌اس، سیستم ایمنی به دلایل ناشناخته، ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی، به این غلاف میلین حمله کرده و آن را تخریب می‌کند.

این تخریب علاوه بر اینکه خود عصب را در معرض آسیب قرار می‌دهد، هدایت جریان الکتریکی در عصب را هم مختل می‌کند، مثل سیم برقی که عایقش کنده شده و دچار اتصالی می‌شود.

این باعث می‌شود اعصاب نخاعی و مغزی که دیگر لایه محافظ ندارند به تدریج دچار تحلیل و تخریب شوند که نتیجه آن معلولیت‌ و ناتوانی‌های مختلف است.

درمان و علائم بیماری ام اس

در حال حاضر اساس درمان، داروهایی است که سیستم ایمنی را از کار می‌اندازند اما این روش صرف‌نظر از عوارضی که دارد کمکی به بازگرداندن اعصاب تخریب شده نمی‌کند؛ در بهترین حالت یا پیشرفت بیماری را کند کرده یا دوره‌های فروکش بیماری را بیشتر و طولانی‌تر می‌کند.

علائم بیماری ام اس بسیار متنوع است، خستگی مفرط، انقباضات عضلانی، مشکلات بینایی، مشکلات حرکتی، فلج عضلات، درد و مشکلات تکلم برخی از آنها هستند.

درباره روش‌های درمان ام اس با فیزیوتراپی و ورزش بیشتر بدانید.

تحقیقات دانشمندان درباره علت بیماری ام اس

دانشمندان مدت‌ها است که حدس می‌زنند، میتوکندری، بخشی از سلول که مسئول تولید انرژی است، در ایجاد ام اس نقش داشته باشد.

محققان دانشگاه اکزتر بریتانیا و آلبرتای کانادا -که تحقیق خود را در نشریه التهاب اعصاب منتشر کردند – متوجه شدند پروتئینی به نام Rab32 به میزان بسیار زیادی در بافت مغز مبتلایان به ام اس وجود دارد، در حالی که این پروتئین در افراد سالم دیده نمی‌شود.

پژوهشگران سپس دریافتند هر جا که Rab32 وجود دارد، باعث می‌شود بخشی از سلول که در خود کلسیم ذخیره می کند بیش از حد به میتوکندری نزدیک شود. به این ترتیب ارتباط این دو بخش مختل می‌شود.

اختلال در منبع کلسیم سلول، کار میتوکندری را مختل می‌کند. نتیجه آسیب دیدن سلول‌های عصبی و بیماری ام اس است.

دانشمندان هنوز نمی‌دانند چرا این همه پروتئین Rab32 در مغز مبتلایان به ام اس تجمع پیدا می‌‌کند اما فکر می‌کنند اگر پروتئینی پیدا کنند که بتواند Rab32 را هدف قرار دهد، ممکن است درمان ام اس را یافته باشند.

پروفسور پل اگلتون استاد دانشکده پزشکی دانشگاه اکزتر می گوید: «مالتیپل اسکلروزیس می‌تواند تاثیر مخربی بر زندگی افراد بگذارد، بر تحرک، حرف زدن، توانایی‌های ذهنی و غیره.»

«تاکنون تمام درمان‌ها برای رفع علائم بوده و چون علت دقیق بیماری را نمی‌دانیم تحقیقات هم در این زمینه محدود بوده است، اما این یافته جدید و هیجان‌انگیز راهی تازه را در تحقیقات باز کرده است. این مرحله حیاتی است، و امیدوارم به درمان تازه و موثری برای ام‌اس ختم شود.»

در حال حاضر برای بسیاری از مبتلایان به ام اس درمان مناسبی وجود ندارد و این بیماران زندگی‌ای دشوار و غیرقابل پیش‌بینی دارند.

غذاهای مفید برای بیماران ام اس را بشناسید

آمار ام اس در ایران

در ایران افزایش چشمگیر شمار مبتلایان به ام اس در سه دهه اخیر باعث نگرانی شده است. تحقیقات مختلف میزان شیوع بیماری در ایران را متفاوت گزارش کرده‌اند، اما به نظر می‌رسد در مجموع میزان شیوع در ایران به طور متوسط ۴۵ در صد هزار باشد (در قیاس با ۱۶۴ در صد هزار در انگلستان).

زنان تقریبا سه برابر مردان در ایران به ام اس مبتلا می‌شوند. در بین استان‌های کشور شیوع بیماری در استان اصفهان به میزان قابل توجهی زیاد است و حتی نزدیک به دو برابر متوسط کشوری است.

کمترین شیوع ام اس در ایران در استان سیستان و بلوچستان است.

دیدگاه خود را درباره یافته‌های دانشمندان پیرامون علت بیماری ام اس با ما به اشتراک بگذارید.

آیا می‌خواهید با فهرستی از انواع دارو ام اس آشنا شوید؟