زانو درد از جمله مشکلاتی است که می‌تواند بسیار اذیت کننده باشد. در این مقاله به بررسی علت زانو درد در مردان و زنان و همچنین انواع نشانه‌ها و علائم زانو درد و روش‌های درمانی آن می‌پردازیم.
علت و علائم زانو درد اولیه و ثانویه چیست؟
هنگامی که درد در ناحیه زانو رخ می‌دهد، خیلی سریع حرکات مفصل را مختل کرده و فرد دچار اختلال می‌شود. زانو درد به سن افراد بستگی دارد و همچنین علت‌های متفاوتی برای بروز درد در ناحیه زانو وجود دارد.
افرادی که دچار شکستگی زانو شده‌اند، به زانو درد ثانویه و افرادی که در مفصل خود التهاب دارند مانند آرتریت و غضروف مفصل زانوی آنها تخریب شده است، دچار زانو درد اولیه شده‌اند.
چرا زانو درد در زنان بیشتر از مردان است؟
زانو درد در زنان شایع‌‌تر از مردان است، بدین صورت که با توجه به طراحی مفصل‌ها و استخوان‌های بدن زنان، کشسانی زیاد و انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به مردان دارند، به همین علت موجب شده تا مفصل‌های زنان دامنه حرکتی بیشتری نیز داشته باشند.
اما این فرآیند همیشه برای زنان مفید نبوده و برخی مواقع آنها را بیشتر در معرض آسیب قرار می‌دهد. به همین جهت زنان بیشتر از مردان به دردهای مفصلی نظیر زانو درد دچار خواهند شد.
از شایع‌ترین علت زانو درد در زنان می‌توان به آرتروز زانو اشاره کرد که در آن غضروف‌های پوشاننده مفصل زانو قابلیت ترمیم‌پذیری و پایداری خود را از دست داده‌اند.
دنبال راهکار درمانی هستید؟
گروه سلامت بهروزی با ارائه برنامه‌های درمانی و استفاده از جدیدترین و پیشرفته‌ترین تجهیزات روز دنیا به شما کمک می‌کند تا هر چه سریعتر سلامتی خود را به دست آورید.
برای دریافت نوبت ویزیت با شماره ۲۶۷۶۵۱۲۲(۰۲۱) تماس بگیرید.
همچنین پایین بودن سطح هورمون زنانه در دوران یائسگی از مهمترین علت‌های آرتروز به شمار می‌رود.
نشانه‌ها و علائم زانو درد چیست؟
همان گونه که ذکر شد، مفصل زانو به عنوان بزرگترین مفصل بدن، تشکیل شده از سه استخوان است که عبارتند از:
- ران
- استخوان درشت‌نی
- استخوان کشکک
پایداری و استقامت زانو به کمک این استخوان‌ها در کنار رباط‌ها، غضروف‌ها و کپسول‌های مفصلی ایجاد می‌شود. اما به این علت که این مفصل بیشتر در معرض فشار است، امکان ایجاد اختلال نیز در آن به مقدار زیاد وجود دارد.
انواع نشانه‌ها و علائم زانو درد شامل موارد زیر است:
- قرمزی و احساس داغی زانو
- دشواری در هنگام راه رفتن
- ناپایداری زانو
- لنگ زدن به دلیل درد و ناراحتی
- ناتوانی در دراز کردن زانو
- قفل شدن زانو
- ناتوانی در خم کردن زانو
- تورم
- خشکی
- تق تق یا صدا دادن زانو
- حساسیت به لمس کردن زانو
دلایل، علائم و روش‌های درمان انواع زانو درد
از دلایل زانو درد در زنان و مردان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آرتروز یا استئو آرتریت یا ساییدگی زانو
- ازگود اشلاتر
- کندرو مالاسی کشکک
- روماتیسم
- بورسیت زانو
- عفونت مفصل زانو
- زانوی جهندگان
- ایلیوتیبیال باند
آرتروز یا استئو آرتریت یا ساییدگی زانو
یکی از علت های زانو درد آرتروز یا ساییدگی زانو است. آرتروز زانو به هنگام از بین رفتن غضروف مفصل و در حالات خیلی حاد در از بین بردن مینیسک نقش دارد. علائم آن به صورت درد و محدودیت دامنه حرکتی و تورم خواهد بود.
برخی دیگر از علائم ارتروز زانو عبارتند از:
- درد در هنگام راه رفتن، نشستن، بالا و پایین رفتن از پله
- احساس ضعف در زانو (افتادن، خالی کردن و …)
تشخیص آن توسط رادیوگرافی ساده امکان‌پذیر بوده و برای درمان آن می‌توان از درمان‌های عمومی بهره گرفت. در غیر این صورت باید توسط جراحی تعویض مفصل زانو، اختلال بهبود یابد.
ازگود اشلاتر
ازگود اشلاتر در ورزشکاران به علت مستقیم شدن مکرر زانو، ایجاد شده و برجستگی‌های زیر کشکک زانو را متورم و دردناک می‌سازد. درمان آن استفاده از بریس و درمان‌های عمومی، همچنین کاهش فعالیت‌های ورزشی، می‌باشد.
برخی علائم زانو درد در ازگود اشلانر شامل موارد زیر است:
- درد قدام زانو
- حساسیت شدید به لمس در آپوفیز
- برجسته شدن توبروزیتی تیبیا
کندرو مالاسی کشکک
کندرو مالاسی کشکک اغلب در افرادی که زیاد می‌دوند و همچنین زنان دیده می‌شود. در این بیماری به این علت که کشکک در جای درست قرار نگرفته است در اثر حرکت‌های زیاد، غضروف آسیب خواهد دید.
برای درمان این بیماری باید از درمان عمومی و تقویت عضلات سه سر ران استفاده شود.
روماتیسم
از دیگر دلایل زانو درد روماتیسم است. روماتیسم با درگیر کردن کل بدن و مفاصل زانو پدید می‌آید. از علائم زانو درد روماتیسمی نیز تورم و درد در ناحیه آسیب دیده است. برای درمان آن می‌توان با مصرف دارو و انجام نرمش‌های مخصوص برای تقویت دامنه حرکتی و تقویت عضلات بهره گرفت.
در هنگام حاد بودن این عارضه می‌توان از تعویض مفصل برای درمان نیز کمک گرفت.
بورسیت زانو
بورسیت زانو در اصل از وارد شدن ضربه و یا ایجاد عفونت پدید می‌آیند. در اطراف مفصل زانو، کیسه‌هایی قرار دارند که به آنها بورس گفته می‌شود. علائم آن اغلب به صورت تورم و درد در قسمتی از زانو است. برای درمان می‌توان هم از درمان‌های عمومی و هم جراحی بهره گرفت.
درمان بورسیت زانو
در اطراف زانو به خاطر این که مفصل مهمی هست و تحمل وزن زیادی دارد چندین بورس وجود دارد.
از مهمترین بورس‌ها که درگیر شده و ممکن است ملتهب شود و به بورسیت تبدیل شود، بورس پنجه غازی (در افراد ورزشکار که از عضلات داخل پا ریاد استفاده می‌کنند) یا بورس زیر پتلار (در افرادی که زانو‌هایشان زیاد روی زمین) است
برای درمان بورسیت زانو از روش‌ها، تکنیک‌ها و دستگاه‌های فیزیوتراپی برای کاهش التهاب زانو استفاده می‌شود، که عبارتند از:
- دستگاه لیزر درمانی
- دستگاه مگنت تراپی
- تکار
- تنس
- us
- فارادیک
- یخ
همچنین تقویت عضلات مفصل زانو به درمان بورسیت زانو کمک می‌کند.
عفونت مفصل زانو
عفونت مفصل زانو نوعی عارضه اورژانسی است. نشانه‌های آن ایجاد درد، تورم زانو و تب خواهد بود. اکثرا توسط جراحی و استفاده از آنتی بیوتیک درمان می شود.
زانوی جهندگان
دیگر علت زانو درد که به زانوی جهندگان شناخته می‌شود در افرادی که ورزش‌ها و حرکات جهشی انجام می‌دهند، پدید می‌آید. ورزش‌هایی نظیر والیبال و بسکتبال از دسته ورزش‌های جهشی هستند.
در این حالت تاندون کشکک که در زیر کشکک قرار دارد، ملتهب شده و دردناک می‌شود. به هنگام ورزش، درد در ناحیه تاندون افزایش می‌یابد. برای درمان می‌توان از درمان‌های عمومی و تقویت عضلات اطراف زانو و انجام نرمش‌های خاص کمک گرفت.
ایلیوتیبیال باند
ایلیوتیبیال باند همانند یک نوار محکم بافتی می‌باشد که از زیر زانو تا لگن کشیده شده است. به دلیل این که این باند در قسمت خارجی زانو قرار دارد، با انجام حرکت‌های مکرر دچار ساییدگی شده و متورم و دردناک می‌گردد.
این عارضه بیشتر در دوندگان دوهای طولانی دیده می‌شود. حدود ۱۰ الی ۱۵ دقیقه بعد از آغاز دویدن شروع شده و به هنگام استراحت خاتمه می‌یابد. برای درمان این بیماری انجام نرمش‌های کششی می‌تواند کار ساز باشد.
همچنین علاوه بر درمان‌های دارویی و جراحی و حرکتی که توسط پزشک متخصص بایستی انجام شود، یک سری درمان ساده و راحت وجود دارد که با استفاده از آنها نیز می‌توان درد را بهبود بخشید.
از ساده‌ترین روش‌های موجود که بسیار در کاهش درد و تورم موثر است، استفاده از کمپرس سرد است. سرما باعث تنگ شدن رگ‌های خونی، کاهش جریان خون در ناحیه درد و در نهایت کاهش تورم خواهد شد.
شکستگی زانو
چون مفصل زانو بیشترین تحمل وزن را در بدن انجام می‌دهد، شکستگی زانو می‌تواند کاملا مشخص باشد، زیرا فرد نمی‌تواند کارهای زیر را انجام دهد:
- تحمل وزن روی پا
- درد شدید و لنگ زدن
- درد سوزشی وحشتناک
- احساس تغییر شکل روی پوست
- اگر شکستگی با جابه‌جایی باشد، ممکن است تغییر شکل زیر پوست دیده شود.
همچنین با توجه به این که شکستگی کجا هست (برای مثال داخل مفصلی) می‌تواند درد آن بیشتر و درمان آن سخت‌تر باشد.
علت زانو درد در افراد مسن
زانو درد در افراد مسن از مواردی است که می‌تواند باعث ایجاد مشکل در انجام کارهای روزمره این افراد شود.
مهمترین علت زانو درد در افراد مسن در اکثر مواقع به خاطر آرتروز زانو (سائیدگی زانو) است. در افراد مسن این زانو درد از آنجایی که پیشرونده می‌شود و غیر بازگشت هست در بسیاری از مواقع عملکرد فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
به این صورت که فرد نمی‌تواند کارهای زیر را به راحتی انجام دهد:
- نمی‌تواند به خوبی راه برود و لنگ می‌زند
- بالا و پایین رفتن از پله
- استفاده از دستشویی ایرانی
- نماز خواندن به صورت ایستاده یا …
- سرپا ایستادن برای طولانی مدت
- و سایر کارهای شخصی
درمان زانو درد در افراد مسن
با توجه به آسیب و مشکلی که افراد مسن دارند و غیرقابل بازگشت بودن آن، کاری که فیزیوتراپی برای درمان زانو درد در افراد مسن انجام می‌دهد، عبارت است از:
- کاهش درد
- کم کردن التهاب مفصل
- افزایش قدرت عضلات
- بهبود عملکرد فرد برای انجام کارهای شخصی
علت زانو درد در بارداری
در دوران بارداری به علت این که وزن مادر به میزان زیاد و قابل پیش‌بینی بالا می‌رود و قدرت عضلات با توجه به سن مادر برای این میزان افزایش و تحمل وزن کافی نیست، باعث می‌شود به زانو فشار بیاید.
معمولا زانو درد در بارداری در وضعیت‌هایی که فرد تحمل وزن دارد، خودش را نشان می‌دهد، نه در وضعیت‌هایی مانند استراحت یا خوابیدن.
علت سوزش زیر زانو
علت سوزش زیر زانو با توجه به سن و نوع فعالیت افراد شامل موارد زیر است:
- ازگود اشلاتر
- در افراد نوجوان یا سنین زیر ۱۵ سال
- دوندگان و ورزشکاران که حرکات پرشی انجام می‌دهند
- التهاب تاندون پتلار
- تاندون پتلار دقیقا زیر کشکک هست و کشکک را به استخوان ساق پا متصل می‌کند و هر گونه فشار زیادی در این ناحیه، باعث التهاب این تاندون و ایجاد درد می‌شود.
- در افراد ورزشکار به علت پریدن یا جهش‌های مختلف ممکن است تاندون پتلار ملتهب شود
- همچنین در افراد معمولی به خاطر ضربه یا فشار بیش از حد روی زانو (مانند زانو زدن و تمیز کردن زمین) این مشکل ایجاد است.
- التهاب بورس زانو
علت زانو درد شدید در جوانی
علت زانو درد در جوانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- اگر سوزش یا درد زیر ناحیه زانو باشد می‌تواند به خاطر ازگود اشلاتر باشد.
- در سنین زیر ۳۰ یا ۲۵ سال می‌تواند به خاطر نرمی کشکک باشد و درد پشت کشکک هست و در تحمل وزن‌های طولانی مثل ایستادن، راه رفتن، خم کردن زانو در نشستن، استفاده از دستشویی ایرانی و … ممکن است در به شدت زیاد شود.
سایر توصیه‌ها برای درمان زانو درد
برای درمان زانو درد توصیه‌های زیر را در نظر بگیرید:
- وزن خود ر در حالت متعادل نگه دارید (میزان چربی در بدن زنان بیشتر از مردان است،در نتیجه وزن زیاد موجب ایجاد فشار در زانوها شده و عواقب زیادی را در بر دارد.)
- با پوشیدن کفش تخت تا حدودی می‌توان از ابتلا به درد در زانو جلوگیری کرد.
- ورزش به صورت منظم قدرت کافی را به زانوها داده و از درد جلوگیری می‌کند.
- بی‌تحرکی نیز باعث خشک شدن عضلات و ایجاد درد زانو می‌شود.
- مواد غذایی سرشار از کلسیم به خانم ها توصیه می‌شود. ( که شامل تخم مرغ، پنیر، ماست و ماهی است که استخوان‌ها را قوی و تقویت می‌کند.)
