پارگی مینیسک زانو یکی از شایعترین آسیبها میباشد که در هنگان انجام فعالیت بدنی رخ میدهد و باعث میشود شما احساس درد و تورم و سفتی در زانوی خود داشته باشید. همچنین ممکن است نتوانید زانوی خود را به راحتی حرکت دهید و در کشش کامل زانوی خود مشکل داشته باشید. هر گونه فعالیتی که در آن زانو به شدت بپیچد، به خصوص زمانی که تمام وزن خود را روی آن قرار میدهید، میتواند منجر به این عارضه شود.
پارگی مینیسک زانو
پارگی مینیسک زانو یکی از شایعترین آسیبهای زانو میباشد. مینیسک یک غضروف C شکل با استحکام بالا است که به عنوان ضربهگیر بین استخوانهای ساق پا و ران قرار گرفته است. اگر در حالی که زانو وزن را تحمل میکند، دچار پیچ خوردگی شود، ممکن است دچار آسیب و پارگی مینیسک شود.
انواع پارگی مینیسک
هر زانو دارای دو منیسک است: منیسک جانبی در زانوی بیرونی و منیسک داخلی در زانوی داخلی قرار دارد. ۶ نوع اصلی پارگی مینیسک زانو وجود دارد:
- پارگی شعاعی
- پارگی افقی
- پارگی ناقص
- پارگی پیچیده
- پارگی فلپ
- پارگی دسته سطلی یا باکت هندل
پارگی شعاعی
پارگی شعاعی شایعترین نوع پارگی منیسک است. این نوع پارگی در ناحیهای از زانو که عروق خونی ندارد ایجاد میشود، بنابراین به خودی خود بهبود نمییابد.
پارگی افقی
پارگی افقی یکی از سادهترین انواع پارگیهای مینیسک برای ترمیم است. به جای برداشتن قسمتی از منیسک آسیب دیده، جراح سعی میکند الیاف محیطی مینیسک را دوباره به هم بخیه بزند.
پارگی ناقص
پارگی ناقص ممکن است در ابتدا طبیعی به نظر برسد، اما این پارگی نشانهی مراحل اولیه تغییرات دژنراتیو است. با این حال، این آسیب معمولا مشکلی ایجاد نمیکند و نیازی به جراحی ندارند.
پارگی پیچیده
این نوع پارگی منیسک شامل چندین الگوی پارگی شعاعی و افقی به صورت همزمان است. این نوع آسیب معمولا با جراحی ترمیم نمیشود و منیسک را باید خارج کرد.
دنبال راهکار درمانی هستید؟
گروه سلامت بهروزی با ارائه برنامههای درمانی و استفاده از جدیدترین و پیشرفتهترین تجهیزات روز دنیا به شما کمک میکند تا هر چه سریعتر سلامتی خود را به دست آورید.
برای دریافت نوبت ویزیت با شماره ۲۶۷۶۵۱۲۲(۰۲۱) تماس بگیرید.
پارگی فلپ
این نوع پارگی نیز، الگویی غیرمعمول ایجاد میکند. این بیماران احساس گرفتگی در زانوی خود دارند. برای درمان بخش کوچکی از منیسک که دچار آسیب شده، برداشته میشود.
پارگی دسته سطلی یا باکت هندل
این نوع شبیه پارگی افقی است، اما بخش بزرگتری از مینیسک را درگیر میکند. معمولا قسمت پاره شده منیسک جلوی حرکت طبیعی زانو را میگیرد و به جراحی فوری نیاز دارد تا توانایی خم شدن زانو را بازیابی کند.
دلایل پارگی مینیسک
اغلب منیسک زانو در طی یک حرکت ناگهانی دچار آسیب میشود. مثل زمانی که زانو شما پیچ میخورد در حالیکه پای شما روی زمین میماند. این پارگی اغلب هنگام ورزش اتفاق میافتد. افرادی که به دلیل افزایش سن یا آرتریت دچار استهلاک غضروف زانو میشوند، ممکن است در اثر یک حرکت ساده مانند پا گذاشتن روی یک سطح ناهموار دچار پارگی منیسک شوند. گاهی اوقات، انحطاط ناشی از آرتریت حتی بدون این که زانو دچار آسیب دیدگی جدی شده باشد، باعث این عارضه میشود.
علائم پارگی مینیسک
بعد از پاره شدن مینیسک زانو، حدود ۲۴ ساعت یا بیشتر طول میکشد تا درد و تورم شروع شود، به خصوص اگر پارگی جزئی باشد. بعد از گذشت یک روز علائم و نشانههای زیر را در زانوی خود احساس میکنید :
- احساس فشار زیاد در زانو
- تورم یا سفتی
- درد به خصوص هنگام چرخاندن زانو
- مشکل در صاف کردن کامل زانو
- قفل شدن زانو
- احساس عقب افتادن زانویتان
تشخیص پارگی مینیسک
پزشک شما زانوی شما را به صورت فیزیکی معاینه میکند و دامنه حرکتی آن را بررسی خواهند کرد. همچنین ممکن است برای ارزیابی آسیب، آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا MRI را برای شما تجویز کند. همچنین ممکن است آرتروسکوپی زانو برای مشاهده بهتر و تشخیص دقیق آسیب شما تجویز شود. در طول این روش، جراح یک دوربین کوچک (به نام آرتروسکوپ) را از طریق یک برش کوچک به زانوی شما وارد میکند.
درمان پارگی مینیسک
بسته به اندازه و محل پارگی، پزشک تشخیص میدهد که به جراحی نیاز دارید یا خیر. تا چند روز بعد از آسیب دیدگی، باید به اندازه کافی استراحت داشته باشید و وزن خود را تا حد امکان روی زانو آسیب دیده نیندازید، از کمپرس سرد استفاده کنید به صورتی که یک کیسه یخ را برای حدود ۲۰ دقیقه، چند بار در روز روی زانوی خود قرار دهید. محل آسیب دیده را با باند ببندید و پایتان را بالاتر از قلب خود قرار دهید و استراحت کنید تا تورم کاهش یابد. پزشک شما ممکن است از داروهای ضدالتهاب، فیزیوتراپی، ازون تراپی و PRP در طی روند درمانی استفاده کند.
درمانهای غیر جراحی
روشهای غیر جراحی درمان پارگی مینیسک زانو شامل موارد زیر است:
- داروهای ضد التهاب
- فیزیوتراپی
- PRP
- ازن تراپی
داروهای ضد التهاب
در ابتدا ممکن است برای شما یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (مانند ایبوپروفن یا آسپرین) برای تسکین درد و کاهش تورم تجویز شود.
فیزیوتراپی
تمرینات ورزشی فیزیوتراپی کمک میکند تا عضلات ران و ساق پا تقویت شود و زانو را در بر بگیرد. همچنین بعد از درمانهای جراحی، فیزیوتراپی به بازگشت رنج حرکتی زانو و حرکات روزمره کمک میکند.
PRP
درمان PRP یک گزینه غیرجراحی برای درمان آسیب است. این فرآیند در کلینیک انجام میشود و شامل کشیدن مقداری خون و تزریق مجدد آن به موضع آسیب برای بهبودی است. درمان پارگی منیسک با پی آر پی بسیار موثر است. از آنجایی که منیسک عمقی جریان خون ندارد، تزریق PRP به پلاکتها اجازه دسترسی به محل آسیب را میدهد.
ازن تراپی
مینیسک خون محدودی دارد سطح اکسیژن و مواد مغذی کمتری نسبت به سایر ساختارها دریافت میکند. بنابراین ترمیم پذیری سختتری دارد. ازن تراپی شامل تزریق یک شکل فعال اکسیژن همراه با مواد مغذی است. ثابت شده است که ازن پزشکی فیبروبلاستها و غضروفها را تحریک میکند که بافت منیسک را ترمیم میکنند.
درمانهای جراحی
اگر آسیب شما با انجام این پروتکل، NSAID ها و فیزیوتراپی بهبود نیافت، احتمالا باید تحت جراحی قرار بگیرید. اگر اندازه پارگی بزرگ باشد، جراح ممکن است تمام یا بخش بزرگی از منیسک را بردارد. پس از بهبود، زانوی شما پایدارتر خواهد بود و احتمال بروز مشکلات اضافی در زانو کمتر خواهد بود.
جراحی آرتروسکوپی
آرتروسکوپی یکی از رایجترین روشهای جراحی است. در این روش، جراح یک دوربین مینیاتوری را از طریق یک برش کوچک در زانو وارد میکند. این یک دید واضح از داخل زانو را فراهم میکند. سپس جراح ابزارهای جراحی را از طریق دو یا سه سوراخ کوچک دیگر وارد میکند تا پارگی را اصلاح یا ترمیم کند.
انواع روشهای جراحی پارگی مینیسک زانو شامل موارد زیر است:
- جراحی منیسکتومی جزئی
- جراحی ترمیم مینیسک
جراحی منیسکتومی جزئی
در این روش، بافت منیسک آسیب دیده برداشته میشود. در این روش بلافاصله پس از جراحی فرد میتواند روی پاهایش بایستد.
جراحی ترمیم مینیسک
برخی از پارگیهای مینیسک را میتوان با بخیه زدن ترمیم کرد. میزان موفقیت در ترمیم این روش بستگی به میزان آسیب دارد. مدت زمان بهبودی در این روش نیز نسبت به روشهای دیگر بیشتر است.
پیشگیری از پارگی مینیسک
پیشگیری از پارگی مینیسک سخت است زیرا معمولا در نتیجه آسیبهای ناگهانی اتفاق میافتد. اما با انجام برخی اقدامات میتوانید خطر آسیب دیدگی زانو را کاهش دهید:
- تقویت ماهیچههای اطراف زانو که مفصل را حمایت و تثبیت میکنند.
- اگر زانو شما ضعیف است و مدام پیچ میخورد، از زانوبند استفاده کنید.
- فعالیتهای ورزشی سنگین انجام ندهید.
- از کفشهای ورزشی مناسب استفاده کنید.
- قبل از شرکت با فعالیتهای سبک بدن خود را گرم کنید.
- بین تمرینات به بدن خود زمان استراحت بدهید. عضلات خسته میتوانند خطر آسیب را افزایش دهند.
فیزیوتراپی پارگی مینیسک
پس از کاهش التهاب در مفصل، احساس درد کمتری خواهید داشت و میتوانید بایستید و راه بروید، در این زمان پزشکان ممکن است فیزیوتراپی زانو را برای بازسازی قدرت و انعطافپذیری در زانوی آسیب دیده توصیه کنند. فیزیوتراپیستها یک برنامه درمانی شخصی برای شما در نظر میگیرند که شما را قادر می سازد به فعالیتهای روزمره خود بازگردید.
تقویت عضلات ران و ساق پا و کشش زانو، میتواند به بازگرداندن دامنه کامل حرکت به زانو شما کمک کند. تمرینات سبک مانند دوچرخه سواری ثابت ممکن است سطح درد شما را کاهش دهد، تحرک را بهبود بخشد و عملکرد ناحیه اطراف پارگی منیسک را بازگرداند. همانطور که زانو و ماهیچههای شما قویتر میشوند، فیزیوتراپ شما را در بازگشت به فعالیتهای شدیدتر راهنمایی میکند.
مدت زمان فیزیوتراپی به میزان پارگی منیسک بستگی دارد. برای یک پارگی کوچک، پزشک ممکن است چهار تا هشت هفته فیزیوتراپی را توصیه کند. برای یک پارگی جدیتر، فیزیوتراپی ممکن است برای هشت هفته یا بیشتر ادامه یابد. پزشک شما هر چهار هفته یک بار پیشرفت شما را ارزیابی میکند تا مشخص کند که آیا توانبخشی بیشتر لازم است یا خیر.
برای فیزیوتراپی زانو فرم ارزیابی زانو را به صورت دقیق، تکمیل نمایید. فرم ارزیابی زانو توسط فیزیوتراپیست به صورت کامل بررسی شده و برای ارائه مشاوره درمانی با شما تماس گرفته میشود.
فهرست منابع
www.mayoclinic.org
www.my.clevelandclinic.org
www.webmd.com
www.orthoinfo.aaos.org
www.nyulangone.org
www.prohealthclinic.co
www.mdbonedocs.com